- 2012-03-18
- 10,107
- 80,099
مشاهده فایل‌پیوست 156457
درود
به استناد تعداد بیش از ۵۴۰ پست فعلی تاپیک ، این تغذیه بقدری ساده است که همگی علاقمندان و حتی مبتدی ترین علاقمندان نیز بسرعت قادر به مونتاژ و استفاده از این تغذیه شده اند
نقشه ها و فایل اصلی PCB در این پست کاملترین نقشه و فایل است که پس از مونتاژهای اولیه و اصلاحات لازم ، نهایی شده و در این پست اول ، طی ویرایش ، جایگزین و پیوست گردیده و لذا چنانچه نقشه و فایلی در پست های دیگر با تفاوت ناچیزی مشاهده فرمودید به دلیل فوق است و لذا جهت مونتاژ تغذیه ، فقط از نقشه و فایل این پست استفاده فرمایید که کاملتر است.
برای این تغذیه ، ترانس سه سر ۹ ولت موجود در بازار پیشنهاد میکنم که از سر وسط استفاده نمیشود و در واقع ۱۸ ولت متناوب به ورودی تغذیه متصل میگردد و خروجی آن با دقت بی نظیری معادل گرانترین و مجهزترین تغذیه ها ولتاژ صفر الی ۲۰ ولت و جریان صفر الی ۳ آمپر قابل استفاده است ( برای جریان پایین و ناچیز ، تا ۲۴ ولت هم قابل دریافت است )
با ترانس ۲۴ ولت از صفر تا ۳۰ ولت قابل دریافت میشود اما بدلایلی که مفصلا تشریح کردم این ولتاژ احتمال صدمه آپ امپ را افزایش میدهد و زود به زود میسوزد که البته با افزایش قطعات رفع میشه که بدلیل بی نیازی عمده علاقمندان به ولتاژ بالاتر ، ضرورتی نداره لذا اگر صفر الی ۳۰ ولت نیاز دارید بهتر است لااقل با کلیدی ولتاژ متناوب ۱۸ و ۲۴ ولت را قابل انتخاب سازید تا در مواقع ضروری به ولتاژ متناوب ۲۴ ولت متصل شود.
ضمنا هرچند احتمال صدمه آپ امپ در این تغذیه بسیار بسیار بعید است ( مگر با اتصال نادرست پایه ها و دستکاری ) معذالک حتما از سوکت استفاده کنید که تعویض آن ساده باشد.
پیش بینی افزایش جریان بمقدار دلخواه
با موازی کردن هر مقاومت ۶۸/. اهم با R1 توانایی جریاندهی بمقدار ۳ آمپر افزایش می یابد یعنی اگر ۳ مقاومت ۶۸/. اهم با R1 موازی کنید از صفر تا ۱۲ آمپر قابل دریافت میشود اما بسیار بسیار بندرت نیاز به جریان بالاتر از ۳ آمپر خواهید داشت .
بدیهی است که در صورت افزایش جریان میبایست ترانزیستور قدرت بتعداد کافی مطابق پست ۱۱ موازی کنید .
ضمنا هر چقدر از از ظرفیت بیشتری بجای خازن صافی ۳۳۰۰ میکرو و درواقع بتعداد بیشتری استفاده کنید استفاده از جریان مجاز در ولتاژهای بالاتر و نزدیک به ماکزیمم ولتاژ ( ولتاژ بی باری ) مقدور میشه مثلا اگه در ۲۲ ولت و در جریان ۲ آمپر با افت ولتاژ مواجه میشدید با افزایش بانک خازنی رفع میشه ( البته با افزایش ولتاژ ترانس هم رفع میشه ولی موجب کاهش عمر تغذیه میشه و توصیه نمیکنم.)
بنابرین با افزایش ظرفیت خازن صافی میتوانید از ترانسی با ولتاژ پایین تر از ۱۸ ولت برای دستیابی به ولتاژ صفر تا ۲۰ ولت استفاده کنید که مزایای کاهش ولتاژ ترانس تشریح میگردد.
دلیل تاکید استفاده از ترانس ۱۸ ولت
۱- باوجودیکه سالیان درازی در امور الکترونیک صنعتی و پزشکی و صوتی تصویری فعالیت و تجربه دارم اساسا نیاز به ولتاژ بالاتر از ۲۰ ولت بسیار بسیار بعید است ، اما چرا این قابلیت را برای روز مبادا اضافه نکنیم ؟ به دلیل دوم
۲- صرفنظر از اینکه ترانس ۲۴ ولت ( با ماکزیمم ولتاژ ۳۴ ولت ) برای مقاصد کمتر از ۲۰ ولت بدلایل عدیده ( از جمله افزایش حرارت ترانزیستور) بسیار نامناسب است ضمنا موجب صدمه زود رس آپ امپ نیز میشود زیرا ولتاژ تغذیه آپ امپ به مرز ولتاژ غیرمجاز نزدیکتر میشود و لذا احتمال صدمه افزایش می یابد
لذا حتما از ترانس ۱۸ ولت استفاده کنید که از هر نظر مناسب تر است و البته درصورت نیاز به ولتاژ کمتر از ۲۰ ولت هر چقدر از ترانسی با ولتاژ پایین تر استفاده کنید مزایای بیشتری دارد و حرارت ترانزیستور هم کاهش می یابد .
میزان دقت تغذیه
نقص قابل توجهی که در عمده تغذیه ها وجود داره افت ولتاژ متناسب با افزایش جریان است که گاها تا حدود نیم ولت نیز افت میکند بطوریکه این نقیصه با پیچیدگی ها و قطعات عدیده رفع میشود .
اما در این تغذیه از شیوه ای استفاده کردم که این هدف با قطعات بسیار بسیار اندک و معادل گرانترین تغذیه ها حاصل میشود و بگونه ای ولتاژ خروجی را تثبیت میکند که گویی ولتاژ خروجی میخکوب شده چنانکه بواسطه تثبیت حیرت انگیز ولتاژ دو بار انگشتم سوخت
زیرا در گرانترین و مجهزترین تغذیه های آزمایشگاهی هم ولتاژ خروجی با بار ناگهانی قابل توجه افت ناچیزی میکند و با اسیلوسکوپ قابل مشاهده است زیرا در روش معمول ، عکس العمل تثبیت کننده غالبا ناشی از نمونه گیری از ولتاژ است اما در این روش بصورت توامان از ولتاژ و جریان نمونه گیری میشه و لذا بشرح تحلیل آتی ، تثبیت ایده آلتر را پیش بینی کرده بودم اما هرگز باورم نمیشد میزان دقت تا این حد باشد که با اتصال ناگهانی بار قابل توجه کوچکترین عکس العملی که گویای بار باشد مشاهده نشود ( یکی از عادات من اینه که ناخواسته و ناخودآگاه ، همزمان با اتصال بار ، توجهم به تغییرات ولتاژ ولتمتره تا در صورت مشاهده تغییر غیرعادی ولتاژ ، بلافاصله اقدام به قطع تغذیه کنم و از صدمه پیشگیری کنم) لذا با توجه به اتصال بار مقاومت ۳ اهمی که کوچکترین عکس العملی در ولتاژ ندیدم و با این تصور که جریانی از مقاومت عبور نکرده و خنک است و با اطمینان از سردی مقاومت دوبار انگشتم سوخت و واقعه تلخ و شیرینی ناشی از دقت حیرت انگیز بود که تا اونروز تجربه نکرده بودم.
قابل ذکر است که برای مسیر جریان اصلی نباید از سیم نازک استفاده شود زیرا افت ولتاژ ناشی از سیم نازک بدیهی است.
مزایای این تغذیه
۱- یکی از مزایای مهم آن ، گراند تغذیه است که بدون واسطه به خازن بزرگ صافی و با حداقل واسطه به شبکه برق متصل شده و به این ترتیب بنحو ایده آلتری قادر به حذف نویزهای بار است
زیرا به هر دلیل الزامی ناشی از نوع طراحی و یا غیرالزامی و دلخواه که غالبا مقاومت کوچک نمونه گیر جریان در مسیر گراند ، نصب میشه ، دراینصورت توانایی حذف نویزهای بار بشدت کاهش می یابد.
اما در این تغذیه که نه تنها مقاومت نمونه گیر در مسیر اصلی گراند بلکه حتی در مسیر ولتاژ مثبت هم نیازی نداشته لذا این قابلیت میسر گردیده که نمونه گیر در مسیر گراند حذف گردد اگرچه بدلایلی که تحلیل گردیده و با وجود بی نیازی به این مقاومت ، معذالک در مسیر ولتاژ مثبت قرار گرفته تا گراند را تضعیف نکند و توانایی ایده آلتری برای حذف نویز بار داشته باشد.
۲- مزایای ناشی از سادگی
الف) کاهش هزینه ساخت ، بدلیل کاهش تعداد قطعات
ب) افزایش طول عمر ، زیرا قطعاتی که حذف شده هرگز صدمه نمی بینه
ج) تعمیر سریع و آسان درصورت بروز عیب
برای پیشگیری از صدمه احتمالی قطعات
در زمان مونتاژ ، آپ امپ را در سوکت نصب نکنید و بجای R1 ابتدا موقتا مقاومت ۱۰۰ اهم نصب کنید و ولتمتری به خروجی متصل کنید و به برق متصل و روشن کنید و پتانسیومتر V را بچرخانید که باید ولتاژ خروجی از صفر تا ماکزیمم ( با خطای چند ولت ) قابل تغییر باشد ؟ یعنی اگر کمترین ولتاژش مثلا ۳ ولت بود یا ولتاژ منفی بود اشکالی نداره و با تنظیم و شرح آتی رفع میشه ، فقط تا این مرحله ، ولتاژ تا ماکزیمم قابل تغییر باشه.
اگر اینطور نبود عیب و ایراد را رفع کنید و سپس آپ امپ و مقاومت اصلی R1 یعنی ۶۸/. را نصب کنید و مراحل زیر را اجرا کنید
پتانسیومتر داخلی Vr1 برای کالیبره کردن ولتاژ است، بطوریکه پتانسیومتر V را در کمترین مقدار قرار دهید و حالا Vr1 را تنظیم کنید تا ولتاژ خروجی دقیقا صفر ولت شود و پس از این تنظیم هرگز کاری با Vr1 ندارید.
Led برای نشان دادن جریان غیر مجاز است مثلا اگر ۱ آمپر انتخاب کردید تازمانیکه کمتر از ۱ آمپر مصرف کنید خاموش است و بمحضی که بخواهید ذره ای از ۱ آمپر بیشتر مصرف کنید ضمن آنکه اجازه عبور بیش از ۱ آمپر را نمیدهد و ولتاژ خروجی را کم میکند تا فقط ۱ آمپر عبور کنه ، ضمنا Led هم روشن میشود و درواقع اعلام میکنه چرا حواست نیست که قبلا ۱ آمپر انتخاب کردی ولی حالا میخوای بیش از جریانی که انتخاب کردی مصرف کنی و اجازه نمیدم ، مگر جریان بیشتری با ولوم جریان انتخاب کنی.
پتانسیومتر V را برای تغییر ولتاژ از صفر تا ماکزیمم تست کنید ( از صفر الی ۲۰ ولت با ترانس ۱۸ ولت که مورد تاکیدم هست و از صفر تا ۳۰ ولت با ترانس ۲۴ ولت که توصیه نمیکنم)
پتانسیومتر I را برای انتخاب حداکثر جریان از صفر تا ۳ آمپر تست کنید ( البته از صفر تا ۳ آمپر فقط با یک ۶۸/. اهمی و برای افزودن حداکثر جریان باید برای هر ۳ آمپری که میخواهید اضافه کنید ، باید یک ۶۸/. با R1 موازی کنید یعنی اگر ۳ عدد ۶۸/. در محل R1 باشد تا ۹ آمپر قابل دریافت میشه. )
تست محدود کننده جریان
۱- ولتاژ را بمقدار ۵ ولت تنظیم و انتخاب کنید سپس پتانسیومتر جریان ( I ) را در جهت عکس ساعت بچرخانید تا در ناحیه کمترین مقدار ممکن قرار گیرد تا دیود نوری روشن و یا در مرز روشن و خاموش باشه
۲- حالا مقاومت حدود ۵۰ اهمی را به خروجی متصل کنید که باید دیود نوری کاملا روشن شود .
۳- حالا ولوم یا پتانسیومتر جریان را به آرامی بچرخانید تا دیود نوری خاموش شود و اولین نقطه ای که خاموش شد اون نقطه ۱۰۰ میلی آمپر است
، حالا اگه خروجی را اتصال کوتاه کنی فقط اجازه عبور ۱۰۰ میلی آمپر را میده و چیزی نمیسوزه
۴- مقاومت ۵۰ اهمی را آزاد کنید و ولتاژ ۱۵ ولت را انتخاب و آزمایش فوق را تکرار کنید و نزدیکترین نقطه ای که دیود نوری خاموش شود گویای ۳۰۰ میلی آمپر است
و حالا اگه خروجی را اتصال کوتاه کنی فقط اجازه عبور ۳۰۰ میلی آمپر را میده و چیزی نمیسوزه
.
۵- ولتاژ ۹ ولت را انتخاب و با مقاومت ۳ اهم تست کنید و ببینید که ولوم جریان در انتها باشه تا لامپ خاموش بشه
اگر لامپ خاموش و ولوم تا انتهای آن فاصله داره دراینصورت انتخاب بیشتر از ۳ آمپر را مقدور میکنه و در ابن محدوده عامل صدمه تغذیه ۳ آمپری میشه .
و لذا اگه مایل به اصلاح زینر ۲ ولتی نیستید اشکالی نداره و فقط کافیه محل ۳ آمپری ولوم را علامت بزنید که ولوم را بیشتر از این ۳ آمپر انتخاب نکنید .
اگر تغذیه ۶ آمپری مونتاژ کردید همین عملیات برای ۶ آمپر لازمه تا محل ولوم را برای ۶ آمپر مشخص کنید.
البته میتونی با انتخاب دقیق زینر ۲،۲ ولتی نیز مشکل را رفع کنید که انتخاب بیش از ۳ آمپر مقدور نباشه
اگر مقاومت ۳ اهمی آجری برای تست نداشتید و کمی کمتر یا بیشتر داشتید کافیه ولتاژ مناسبی بجای ۹ ولت انتخاب کنید که ۳ آمپر از مقاومت عبور کنه .
قابل ذکر است که ترانزیستور قدرت در مدت طولانی در جریان بیش از ۱۰۰ میلی آمپر بشدت داغ میشه و لذا اگر قصد دارید در مدت طولانی در جریان بالاتر تست کنید حتما پس از نصب رادیاتور مناسب آزمایش کنید اما تست لحظه ای و با مدت کوتاه و چند ثانیه ای ، اشکالی نداره بطوریکه ترانزیستور قدرت شدیدا داغ نشه که باباش دربیاد .
بعبارت ساده درصورتیکه هنوز رادیاتور مناسب نصب نکردید ، هر زمان دیدید حرارت ترانزیستور با انگشت ، قابل تحمل نیست ، آزمایش را متوقف یا جریان را بمقدار کمتر از ۱۰۰ میلی آمپر کاهش دهید.
نصب ولتمتر آمپر متر
ولتمتر آمپرمتر دیجیتال موجود در بازار غالبا دارای ۵ سیم است ( که ۳ سیم نازک مشکی و زرد و قرمز و ۲ سیم ضخیم مشکی و قرمز )
مشکی نازک = گراند است و در نقشه pcb به محل VM_ در جدیدترین برد (پیوست زیر) که درواقع آند زینر DZ3 است متصل میشود که درواقع گراند تغذیه هم هست .
قرمز نازک = تغذیه ۵ ولتی ولتمتر آمپرمتر است که به محل VM+ ( در جدیدترین برد پیوست زیر ) که کاتد زینر Dz3 است متصل کنید .
زرد نازک = به محل S/VM در جدیدترین برد ( پیوست زیر ) متصل کنید که درواقع به امیتر tip35 متصل میشود.
مشکی ضخیم = به محل AM _ (در جدیدترین برد پیوست زیر) که درواقع گراند تغذیه است متصل کنید.
قرمز ضخیم = به محل AM+ (در جدیدترین برد پیوست زیر) که در واقع خروجی منفی تغذیه است متصل کنید
بیزر = اگر نیاز به بیزر دارید ، بیزر حدود ۳ ولتی با مقاومت حدود ۱۰۰ اهم سری( داخل برد جدید پیوست زیر) در جهت مناسب با دیود نوری موازی میشه.
البته خودم هیچوقت از بیزر استفاده نمیکنم زیرا بصورت دائمی ، تغذیه من روشنه و فقط بجای خاموش کردن تغذیه ، جریان آنرا بقدری کم میکنم که لامپ جریان غیرمجاز روشن بشه و دراینصورت دو سیم خروجی هیچگونه خطری نداره و ولتاژ و جریانی نمیده
و لذا به همین جهت از بیزر استفاده نمیکنم چون هیچوقت تغذیه را از برق نمیکشم ولی با کم کردن جریان ، غالبا لامپ جریان غیرمجاز روشنه که اگر بیزر نصب میکردم ، اغلب مواقع صدای بیزر منو کر میکرد
مشاهده فایل‌پیوست 156457
قطعات لازم.
رگلاتور.
1 عدد LM317
آی سی
1 عدد UA741
ترانزیستورها
1عدد TIP35 Q2 حتما اورجینال و مرغوب باشه
1عدد BC640 Q1 درصورت ارتقاء جریان ترانزیستور قویتر
مانند 2sb778 - 2sb777 - bd246 - استفاده کنید.
دیودها
4 عدد 10A10دیود ۱۰ آمپر DB1....DB4 در صورت ارتقاء
جریان از دیودهای متناسب و قویتر
5عدد 1N4007 . دیودهای D1 ....D5
1عدد LED
زینرها
1عدد 2,2 ولت .. DZ2
1عدد 5 ولت .. DZ3
1عدد 7 ولت .. DZ1
خازن ها همگی ۵۰ ولتی
1عدد 3300mf متناسب با ارتقاء جریان تعداد بیشتر و هر چه
بیشتر مفید است و ضرری نداره
2عدد 47mf .. خازن C2 , C3
1عدد 100mf .. خازن C4
مقاومت ها
یکچهارم وات ها
1عدد 22 .. . R7
1عدد 100 .. .R14
1 عدد 220 .. . R6
1عدد 470 .. .R12
1عدد 560 .. .R4
1عدد R5 .. 1k
1عددR13 .. 2K
1عدد R3 .. 4،7k
1عدد R9 .. 10k
مقاومت یک وات R2
1عدد مقاومت 82 اهمی در صورت ارتقاء جریان از وات بالاتر استفاده کنید و هر چقدر وات بالاتر باشه ضرری نداره.
و دو مقاومتی که یک وات کافی است ولی دو وات مناسب تر است
1عدد. R5 .. 1k /1w
1عدد. R11 . . 2,2k /1w
۶ وات یا بالاتر از ۶ وات
1عدد. 68, 0 .. R1. و برای ارتقاء هر ۳ آمپر باید یک 68 ، 0 اهم دیگه موازی کنید یعنی با یک مقاومت ، ۳ آمپر و با دو تا مقاومت 68, 0 موازی ۶ آمپر قابل دریافت میشه و قس علیهذا.
1عدد پتانسیومتر VR1 .. 2k
1عدد ولوم جریان I .. 2k
1عدد ولوم و یا ولوم کلیددار ولتاژ 5k با لوکیشن V ( در صورتیکه ولوم کلیددار استفاده کنید میتوانید دو سیم کلید را به کلید ولوم متصل کنید تا در ناحیه ابتدای ولوم یعنی در محل صفر ولت ، پاور را قطع کند و دراینصورت نیاز به کلید مجزای پاور ندارد و ساده تر و شکیل تر است و درغیراینصورت میتوانید یک کلید مینیاتوری مجزا برای روشن و خاموش پاور استفاده کنید )
ضمنا اگر مایل به استفاده از ولوم فاین هم هستید میتوانید پس از تنظیمات لازم ، یک ولوم ۵۰۰ اهمی بهمان صورتِ ولوم ولتاژ ، با ولوم ولتاژ سری کنید تا قادر به انتخاب بسیار ساده و دقیق ولتاژ خروجی باشید ولی من در طول عمرم هرگز از ولوم فاین ولتاژ یا جریان استفاده نکردم و بهیچ عنوان ضرورتی نداره و فقط موجب شلوغی و پیچیدگی مدار میشه.
زحمات pcb که توسط جناب آقای smaeel عزیز تقبل و نهایی شده طی تصاویر و فایل اصیل مربوطه بپیوست تقدیم میگردد.
B]فایل اصیل 3[/] [/B]like]
مشاهده فایل‌پیوست board3_d.pdf
موفق باشید
ارزان ترین و بهترین ترانس برای این تغذیه در تصویر زیر است .
کافیه ترانس این لامپهای زینتی قدیمی ۱۲ ولتی را به قیمت نازلی تهیه کنید که به وفور در ضایعاتی و سمساری ها وجود داره .
بطوریکه برای دسترسی به ۱۲ ولت متناوب باید کنتاکت ۲ و ۳ را به برق شهر متصل و از ۱ و ۴ ولتاژ ۱۲ ولت حدود ۵ آمپر را بگیرید .
اما برای دسترسی به ۲۴ ولت باید دو نمونه از این ترانس تهیه کنید و ۲ و ۳ هر کدام را به برق شهر متصل کنی.
حالا ۴ یک ترانس را به کنتاکت ۱ دیگری متصل کنید
حالا از از کنتاکت ۱ و ۴ ترانسی که ازاد است ۲۴ ولت متناوب حدود ۵ آمپر را بگیرید و برای این تغذیه استفاده کنید .
ضمنا جهت کاهش حرارت ترانزیستور قدرت ، با استفاده از کلید می توانید ۱۲ ولت و ۲۴ ولت را برای ولتاژ ورودی انتخاب کنید
مشاهده فایل‌پیوست 179683
درود
به استناد تعداد بیش از ۵۴۰ پست فعلی تاپیک ، این تغذیه بقدری ساده است که همگی علاقمندان و حتی مبتدی ترین علاقمندان نیز بسرعت قادر به مونتاژ و استفاده از این تغذیه شده اند
نقشه ها و فایل اصلی PCB در این پست کاملترین نقشه و فایل است که پس از مونتاژهای اولیه و اصلاحات لازم ، نهایی شده و در این پست اول ، طی ویرایش ، جایگزین و پیوست گردیده و لذا چنانچه نقشه و فایلی در پست های دیگر با تفاوت ناچیزی مشاهده فرمودید به دلیل فوق است و لذا جهت مونتاژ تغذیه ، فقط از نقشه و فایل این پست استفاده فرمایید که کاملتر است.
برای این تغذیه ، ترانس سه سر ۹ ولت موجود در بازار پیشنهاد میکنم که از سر وسط استفاده نمیشود و در واقع ۱۸ ولت متناوب به ورودی تغذیه متصل میگردد و خروجی آن با دقت بی نظیری معادل گرانترین و مجهزترین تغذیه ها ولتاژ صفر الی ۲۰ ولت و جریان صفر الی ۳ آمپر قابل استفاده است ( برای جریان پایین و ناچیز ، تا ۲۴ ولت هم قابل دریافت است )
با ترانس ۲۴ ولت از صفر تا ۳۰ ولت قابل دریافت میشود اما بدلایلی که مفصلا تشریح کردم این ولتاژ احتمال صدمه آپ امپ را افزایش میدهد و زود به زود میسوزد که البته با افزایش قطعات رفع میشه که بدلیل بی نیازی عمده علاقمندان به ولتاژ بالاتر ، ضرورتی نداره لذا اگر صفر الی ۳۰ ولت نیاز دارید بهتر است لااقل با کلیدی ولتاژ متناوب ۱۸ و ۲۴ ولت را قابل انتخاب سازید تا در مواقع ضروری به ولتاژ متناوب ۲۴ ولت متصل شود.
ضمنا هرچند احتمال صدمه آپ امپ در این تغذیه بسیار بسیار بعید است ( مگر با اتصال نادرست پایه ها و دستکاری ) معذالک حتما از سوکت استفاده کنید که تعویض آن ساده باشد.
پیش بینی افزایش جریان بمقدار دلخواه
با موازی کردن هر مقاومت ۶۸/. اهم با R1 توانایی جریاندهی بمقدار ۳ آمپر افزایش می یابد یعنی اگر ۳ مقاومت ۶۸/. اهم با R1 موازی کنید از صفر تا ۱۲ آمپر قابل دریافت میشود اما بسیار بسیار بندرت نیاز به جریان بالاتر از ۳ آمپر خواهید داشت .
بدیهی است که در صورت افزایش جریان میبایست ترانزیستور قدرت بتعداد کافی مطابق پست ۱۱ موازی کنید .
ضمنا هر چقدر از از ظرفیت بیشتری بجای خازن صافی ۳۳۰۰ میکرو و درواقع بتعداد بیشتری استفاده کنید استفاده از جریان مجاز در ولتاژهای بالاتر و نزدیک به ماکزیمم ولتاژ ( ولتاژ بی باری ) مقدور میشه مثلا اگه در ۲۲ ولت و در جریان ۲ آمپر با افت ولتاژ مواجه میشدید با افزایش بانک خازنی رفع میشه ( البته با افزایش ولتاژ ترانس هم رفع میشه ولی موجب کاهش عمر تغذیه میشه و توصیه نمیکنم.)
بنابرین با افزایش ظرفیت خازن صافی میتوانید از ترانسی با ولتاژ پایین تر از ۱۸ ولت برای دستیابی به ولتاژ صفر تا ۲۰ ولت استفاده کنید که مزایای کاهش ولتاژ ترانس تشریح میگردد.
دلیل تاکید استفاده از ترانس ۱۸ ولت
۱- باوجودیکه سالیان درازی در امور الکترونیک صنعتی و پزشکی و صوتی تصویری فعالیت و تجربه دارم اساسا نیاز به ولتاژ بالاتر از ۲۰ ولت بسیار بسیار بعید است ، اما چرا این قابلیت را برای روز مبادا اضافه نکنیم ؟ به دلیل دوم
۲- صرفنظر از اینکه ترانس ۲۴ ولت ( با ماکزیمم ولتاژ ۳۴ ولت ) برای مقاصد کمتر از ۲۰ ولت بدلایل عدیده ( از جمله افزایش حرارت ترانزیستور) بسیار نامناسب است ضمنا موجب صدمه زود رس آپ امپ نیز میشود زیرا ولتاژ تغذیه آپ امپ به مرز ولتاژ غیرمجاز نزدیکتر میشود و لذا احتمال صدمه افزایش می یابد
لذا حتما از ترانس ۱۸ ولت استفاده کنید که از هر نظر مناسب تر است و البته درصورت نیاز به ولتاژ کمتر از ۲۰ ولت هر چقدر از ترانسی با ولتاژ پایین تر استفاده کنید مزایای بیشتری دارد و حرارت ترانزیستور هم کاهش می یابد .
میزان دقت تغذیه
نقص قابل توجهی که در عمده تغذیه ها وجود داره افت ولتاژ متناسب با افزایش جریان است که گاها تا حدود نیم ولت نیز افت میکند بطوریکه این نقیصه با پیچیدگی ها و قطعات عدیده رفع میشود .
اما در این تغذیه از شیوه ای استفاده کردم که این هدف با قطعات بسیار بسیار اندک و معادل گرانترین تغذیه ها حاصل میشود و بگونه ای ولتاژ خروجی را تثبیت میکند که گویی ولتاژ خروجی میخکوب شده چنانکه بواسطه تثبیت حیرت انگیز ولتاژ دو بار انگشتم سوخت
زیرا در گرانترین و مجهزترین تغذیه های آزمایشگاهی هم ولتاژ خروجی با بار ناگهانی قابل توجه افت ناچیزی میکند و با اسیلوسکوپ قابل مشاهده است زیرا در روش معمول ، عکس العمل تثبیت کننده غالبا ناشی از نمونه گیری از ولتاژ است اما در این روش بصورت توامان از ولتاژ و جریان نمونه گیری میشه و لذا بشرح تحلیل آتی ، تثبیت ایده آلتر را پیش بینی کرده بودم اما هرگز باورم نمیشد میزان دقت تا این حد باشد که با اتصال ناگهانی بار قابل توجه کوچکترین عکس العملی که گویای بار باشد مشاهده نشود ( یکی از عادات من اینه که ناخواسته و ناخودآگاه ، همزمان با اتصال بار ، توجهم به تغییرات ولتاژ ولتمتره تا در صورت مشاهده تغییر غیرعادی ولتاژ ، بلافاصله اقدام به قطع تغذیه کنم و از صدمه پیشگیری کنم) لذا با توجه به اتصال بار مقاومت ۳ اهمی که کوچکترین عکس العملی در ولتاژ ندیدم و با این تصور که جریانی از مقاومت عبور نکرده و خنک است و با اطمینان از سردی مقاومت دوبار انگشتم سوخت و واقعه تلخ و شیرینی ناشی از دقت حیرت انگیز بود که تا اونروز تجربه نکرده بودم.
قابل ذکر است که برای مسیر جریان اصلی نباید از سیم نازک استفاده شود زیرا افت ولتاژ ناشی از سیم نازک بدیهی است.
مزایای این تغذیه
۱- یکی از مزایای مهم آن ، گراند تغذیه است که بدون واسطه به خازن بزرگ صافی و با حداقل واسطه به شبکه برق متصل شده و به این ترتیب بنحو ایده آلتری قادر به حذف نویزهای بار است
زیرا به هر دلیل الزامی ناشی از نوع طراحی و یا غیرالزامی و دلخواه که غالبا مقاومت کوچک نمونه گیر جریان در مسیر گراند ، نصب میشه ، دراینصورت توانایی حذف نویزهای بار بشدت کاهش می یابد.
اما در این تغذیه که نه تنها مقاومت نمونه گیر در مسیر اصلی گراند بلکه حتی در مسیر ولتاژ مثبت هم نیازی نداشته لذا این قابلیت میسر گردیده که نمونه گیر در مسیر گراند حذف گردد اگرچه بدلایلی که تحلیل گردیده و با وجود بی نیازی به این مقاومت ، معذالک در مسیر ولتاژ مثبت قرار گرفته تا گراند را تضعیف نکند و توانایی ایده آلتری برای حذف نویز بار داشته باشد.
۲- مزایای ناشی از سادگی
الف) کاهش هزینه ساخت ، بدلیل کاهش تعداد قطعات
ب) افزایش طول عمر ، زیرا قطعاتی که حذف شده هرگز صدمه نمی بینه
ج) تعمیر سریع و آسان درصورت بروز عیب
تنظیمات اولیه تغذیه
برای پیشگیری از صدمه احتمالی قطعات
در زمان مونتاژ ، آپ امپ را در سوکت نصب نکنید و بجای R1 ابتدا موقتا مقاومت ۱۰۰ اهم نصب کنید و ولتمتری به خروجی متصل کنید و به برق متصل و روشن کنید و پتانسیومتر V را بچرخانید که باید ولتاژ خروجی از صفر تا ماکزیمم ( با خطای چند ولت ) قابل تغییر باشد ؟ یعنی اگر کمترین ولتاژش مثلا ۳ ولت بود یا ولتاژ منفی بود اشکالی نداره و با تنظیم و شرح آتی رفع میشه ، فقط تا این مرحله ، ولتاژ تا ماکزیمم قابل تغییر باشه.
اگر اینطور نبود عیب و ایراد را رفع کنید و سپس آپ امپ و مقاومت اصلی R1 یعنی ۶۸/. را نصب کنید و مراحل زیر را اجرا کنید
پتانسیومتر داخلی Vr1 برای کالیبره کردن ولتاژ است، بطوریکه پتانسیومتر V را در کمترین مقدار قرار دهید و حالا Vr1 را تنظیم کنید تا ولتاژ خروجی دقیقا صفر ولت شود و پس از این تنظیم هرگز کاری با Vr1 ندارید.
Led برای نشان دادن جریان غیر مجاز است مثلا اگر ۱ آمپر انتخاب کردید تازمانیکه کمتر از ۱ آمپر مصرف کنید خاموش است و بمحضی که بخواهید ذره ای از ۱ آمپر بیشتر مصرف کنید ضمن آنکه اجازه عبور بیش از ۱ آمپر را نمیدهد و ولتاژ خروجی را کم میکند تا فقط ۱ آمپر عبور کنه ، ضمنا Led هم روشن میشود و درواقع اعلام میکنه چرا حواست نیست که قبلا ۱ آمپر انتخاب کردی ولی حالا میخوای بیش از جریانی که انتخاب کردی مصرف کنی و اجازه نمیدم ، مگر جریان بیشتری با ولوم جریان انتخاب کنی.
پتانسیومتر V را برای تغییر ولتاژ از صفر تا ماکزیمم تست کنید ( از صفر الی ۲۰ ولت با ترانس ۱۸ ولت که مورد تاکیدم هست و از صفر تا ۳۰ ولت با ترانس ۲۴ ولت که توصیه نمیکنم)
پتانسیومتر I را برای انتخاب حداکثر جریان از صفر تا ۳ آمپر تست کنید ( البته از صفر تا ۳ آمپر فقط با یک ۶۸/. اهمی و برای افزودن حداکثر جریان باید برای هر ۳ آمپری که میخواهید اضافه کنید ، باید یک ۶۸/. با R1 موازی کنید یعنی اگر ۳ عدد ۶۸/. در محل R1 باشد تا ۹ آمپر قابل دریافت میشه. )
تست محدود کننده جریان
۱- ولتاژ را بمقدار ۵ ولت تنظیم و انتخاب کنید سپس پتانسیومتر جریان ( I ) را در جهت عکس ساعت بچرخانید تا در ناحیه کمترین مقدار ممکن قرار گیرد تا دیود نوری روشن و یا در مرز روشن و خاموش باشه
۲- حالا مقاومت حدود ۵۰ اهمی را به خروجی متصل کنید که باید دیود نوری کاملا روشن شود .
۳- حالا ولوم یا پتانسیومتر جریان را به آرامی بچرخانید تا دیود نوری خاموش شود و اولین نقطه ای که خاموش شد اون نقطه ۱۰۰ میلی آمپر است
، حالا اگه خروجی را اتصال کوتاه کنی فقط اجازه عبور ۱۰۰ میلی آمپر را میده و چیزی نمیسوزه
۴- مقاومت ۵۰ اهمی را آزاد کنید و ولتاژ ۱۵ ولت را انتخاب و آزمایش فوق را تکرار کنید و نزدیکترین نقطه ای که دیود نوری خاموش شود گویای ۳۰۰ میلی آمپر است
و حالا اگه خروجی را اتصال کوتاه کنی فقط اجازه عبور ۳۰۰ میلی آمپر را میده و چیزی نمیسوزه
.
۵- ولتاژ ۹ ولت را انتخاب و با مقاومت ۳ اهم تست کنید و ببینید که ولوم جریان در انتها باشه تا لامپ خاموش بشه
اگر لامپ خاموش و ولوم تا انتهای آن فاصله داره دراینصورت انتخاب بیشتر از ۳ آمپر را مقدور میکنه و در ابن محدوده عامل صدمه تغذیه ۳ آمپری میشه .
و لذا اگه مایل به اصلاح زینر ۲ ولتی نیستید اشکالی نداره و فقط کافیه محل ۳ آمپری ولوم را علامت بزنید که ولوم را بیشتر از این ۳ آمپر انتخاب نکنید .
اگر تغذیه ۶ آمپری مونتاژ کردید همین عملیات برای ۶ آمپر لازمه تا محل ولوم را برای ۶ آمپر مشخص کنید.
البته میتونی با انتخاب دقیق زینر ۲،۲ ولتی نیز مشکل را رفع کنید که انتخاب بیش از ۳ آمپر مقدور نباشه
اگر مقاومت ۳ اهمی آجری برای تست نداشتید و کمی کمتر یا بیشتر داشتید کافیه ولتاژ مناسبی بجای ۹ ولت انتخاب کنید که ۳ آمپر از مقاومت عبور کنه .
قابل ذکر است که ترانزیستور قدرت در مدت طولانی در جریان بیش از ۱۰۰ میلی آمپر بشدت داغ میشه و لذا اگر قصد دارید در مدت طولانی در جریان بالاتر تست کنید حتما پس از نصب رادیاتور مناسب آزمایش کنید اما تست لحظه ای و با مدت کوتاه و چند ثانیه ای ، اشکالی نداره بطوریکه ترانزیستور قدرت شدیدا داغ نشه که باباش دربیاد .
بعبارت ساده درصورتیکه هنوز رادیاتور مناسب نصب نکردید ، هر زمان دیدید حرارت ترانزیستور با انگشت ، قابل تحمل نیست ، آزمایش را متوقف یا جریان را بمقدار کمتر از ۱۰۰ میلی آمپر کاهش دهید.
نصب ولتمتر آمپر متر
ولتمتر آمپرمتر دیجیتال موجود در بازار غالبا دارای ۵ سیم است ( که ۳ سیم نازک مشکی و زرد و قرمز و ۲ سیم ضخیم مشکی و قرمز )
مشکی نازک = گراند است و در نقشه pcb به محل VM_ در جدیدترین برد (پیوست زیر) که درواقع آند زینر DZ3 است متصل میشود که درواقع گراند تغذیه هم هست .
قرمز نازک = تغذیه ۵ ولتی ولتمتر آمپرمتر است که به محل VM+ ( در جدیدترین برد پیوست زیر ) که کاتد زینر Dz3 است متصل کنید .
زرد نازک = به محل S/VM در جدیدترین برد ( پیوست زیر ) متصل کنید که درواقع به امیتر tip35 متصل میشود.
مشکی ضخیم = به محل AM _ (در جدیدترین برد پیوست زیر) که درواقع گراند تغذیه است متصل کنید.
قرمز ضخیم = به محل AM+ (در جدیدترین برد پیوست زیر) که در واقع خروجی منفی تغذیه است متصل کنید
بیزر = اگر نیاز به بیزر دارید ، بیزر حدود ۳ ولتی با مقاومت حدود ۱۰۰ اهم سری( داخل برد جدید پیوست زیر) در جهت مناسب با دیود نوری موازی میشه.
البته خودم هیچوقت از بیزر استفاده نمیکنم زیرا بصورت دائمی ، تغذیه من روشنه و فقط بجای خاموش کردن تغذیه ، جریان آنرا بقدری کم میکنم که لامپ جریان غیرمجاز روشن بشه و دراینصورت دو سیم خروجی هیچگونه خطری نداره و ولتاژ و جریانی نمیده
و لذا به همین جهت از بیزر استفاده نمیکنم چون هیچوقت تغذیه را از برق نمیکشم ولی با کم کردن جریان ، غالبا لامپ جریان غیرمجاز روشنه که اگر بیزر نصب میکردم ، اغلب مواقع صدای بیزر منو کر میکرد
مشاهده فایل‌پیوست 156457
قطعات لازم.
رگلاتور.
1 عدد LM317
آی سی
1 عدد UA741
ترانزیستورها
1عدد TIP35 Q2 حتما اورجینال و مرغوب باشه
1عدد BC640 Q1 درصورت ارتقاء جریان ترانزیستور قویتر
مانند 2sb778 - 2sb777 - bd246 - استفاده کنید.
دیودها
4 عدد 10A10دیود ۱۰ آمپر DB1....DB4 در صورت ارتقاء
جریان از دیودهای متناسب و قویتر
5عدد 1N4007 . دیودهای D1 ....D5
1عدد LED
زینرها
1عدد 2,2 ولت .. DZ2
1عدد 5 ولت .. DZ3
1عدد 7 ولت .. DZ1
خازن ها همگی ۵۰ ولتی
1عدد 3300mf متناسب با ارتقاء جریان تعداد بیشتر و هر چه
بیشتر مفید است و ضرری نداره
2عدد 47mf .. خازن C2 , C3
1عدد 100mf .. خازن C4
مقاومت ها
یکچهارم وات ها
1عدد 22 .. . R7
1عدد 100 .. .R14
1 عدد 220 .. . R6
1عدد 470 .. .R12
1عدد 560 .. .R4
1عدد R5 .. 1k
1عددR13 .. 2K
1عدد R3 .. 4،7k
1عدد R9 .. 10k
مقاومت یک وات R2
1عدد مقاومت 82 اهمی در صورت ارتقاء جریان از وات بالاتر استفاده کنید و هر چقدر وات بالاتر باشه ضرری نداره.
و دو مقاومتی که یک وات کافی است ولی دو وات مناسب تر است
1عدد. R5 .. 1k /1w
1عدد. R11 . . 2,2k /1w
۶ وات یا بالاتر از ۶ وات
1عدد. 68, 0 .. R1. و برای ارتقاء هر ۳ آمپر باید یک 68 ، 0 اهم دیگه موازی کنید یعنی با یک مقاومت ، ۳ آمپر و با دو تا مقاومت 68, 0 موازی ۶ آمپر قابل دریافت میشه و قس علیهذا.
1عدد پتانسیومتر VR1 .. 2k
1عدد ولوم جریان I .. 2k
1عدد ولوم و یا ولوم کلیددار ولتاژ 5k با لوکیشن V ( در صورتیکه ولوم کلیددار استفاده کنید میتوانید دو سیم کلید را به کلید ولوم متصل کنید تا در ناحیه ابتدای ولوم یعنی در محل صفر ولت ، پاور را قطع کند و دراینصورت نیاز به کلید مجزای پاور ندارد و ساده تر و شکیل تر است و درغیراینصورت میتوانید یک کلید مینیاتوری مجزا برای روشن و خاموش پاور استفاده کنید )
ضمنا اگر مایل به استفاده از ولوم فاین هم هستید میتوانید پس از تنظیمات لازم ، یک ولوم ۵۰۰ اهمی بهمان صورتِ ولوم ولتاژ ، با ولوم ولتاژ سری کنید تا قادر به انتخاب بسیار ساده و دقیق ولتاژ خروجی باشید ولی من در طول عمرم هرگز از ولوم فاین ولتاژ یا جریان استفاده نکردم و بهیچ عنوان ضرورتی نداره و فقط موجب شلوغی و پیچیدگی مدار میشه.
زحمات pcb که توسط جناب آقای smaeel عزیز تقبل و نهایی شده طی تصاویر و فایل اصیل مربوطه بپیوست تقدیم میگردد.
B]فایل اصیل 3[/] [/B]like]
مشاهده فایل‌پیوست board3_d.pdf
موفق باشید
ارزان ترین و بهترین ترانس برای این تغذیه در تصویر زیر است .
کافیه ترانس این لامپهای زینتی قدیمی ۱۲ ولتی را به قیمت نازلی تهیه کنید که به وفور در ضایعاتی و سمساری ها وجود داره .
بطوریکه برای دسترسی به ۱۲ ولت متناوب باید کنتاکت ۲ و ۳ را به برق شهر متصل و از ۱ و ۴ ولتاژ ۱۲ ولت حدود ۵ آمپر را بگیرید .
اما برای دسترسی به ۲۴ ولت باید دو نمونه از این ترانس تهیه کنید و ۲ و ۳ هر کدام را به برق شهر متصل کنی.
حالا ۴ یک ترانس را به کنتاکت ۱ دیگری متصل کنید
حالا از از کنتاکت ۱ و ۴ ترانسی که ازاد است ۲۴ ولت متناوب حدود ۵ آمپر را بگیرید و برای این تغذیه استفاده کنید .
ضمنا جهت کاهش حرارت ترانزیستور قدرت ، با استفاده از کلید می توانید ۱۲ ولت و ۲۴ ولت را برای ولتاژ ورودی انتخاب کنید
مشاهده فایل‌پیوست 179683
آخرین ویرایش:
