آی پی امداد
آی پی امداد
آریا الکترونیک parcham تکشو

آموزشی: روشهای افزایش عمر باتریهای لیتیوم-یونی و نحوه ی شارژ کردن صحیح وسایل همراه آشنا شویم

Masoud_Y

مدیر بازنشسته
مدیر بازنشسته
2007-05-30
1,379
7,184
روشهای افزایش عمر باتریهای لیتیوم-یونی و نحوه ی شارژ کردن صحیح وسایل همراه آشنا شویم

باتریها انواع مختلفی دارند که هر یک برای کاربردی مناسبتر از انواع دیگر هستند. در گوشیها، تبلتها و سایر وسایل همراه

معمولاً باتریهای لیتیوم-یونی به کار میرود که ملاحظات ایمنی و نگهداری خاص خود را دارند. اغلب اظهار نظرهای ضد و نقیضی در مورد این باتریها میشنویم.
1.jpg
برخی میگوید بهتر است شارژ آن بین 40 تا 80 درصد باشد تا عمر آن بهینه شود. برخی دیگر
میگویند بهتر است صبر کنیم تا باتری کاملاً دشارژ شود و سپس آن را کامل شارژ کنیم. در ادامه ی مطلب با ما همراه شوید تا ببینیم کدام روش بهتر است و علت چیست .

حرفهای ضد و نقیض از کجا شروع شد؟
شاید سالها پیش که تنوع باتریها کمتر بود چنین سردرگمیهایی هم کمتر ایجاد میشد، اما این روزها تنوع باتریها بیشتر شده است.
اغلب از باتریهای لیتیوم-یونی در وسایل همراه استفاده میشود چرا که با توجه به وزنشان، ظرفیت بالایی دارند. در نمودار زیر محور
افقی و عمودی به ترتیب انرژی ذخیره شده در لیتر و کیلوگرم قابل مشاهده است و همانطور که در نمودار مشخص است، باتریهای
لیتیوم-یون یکی از بهترین انواع باتریها محسوب میشوند :


با هر یک از انواع باتری باید به شکل خاصی برخورد کرد تا عمر آن در بیشترین حالت ممکن باشد .
مشکل اصلی این است که باتریهای لیتیوم-یونی (Lithium-Ion) به لحاظ ساختار و عملکرد با
باتریهای قدیمیتر مثل نیکل-کادمیویم و نیکل-متال هیدرید متفاوت هستند .
باتریهای لیتیوم-یونی مثل باتریهای مبتنی بر نیکل در گذر زمان به سرعت ظرفیت مفید خود را از دست نمیدهند و معمولاً اگر از
آنها به درستی استفاده کنید، چند سالی عمر میکنند. در نمودار زیر ظرفیت 11 باتری لیتیوم-یونی مختلف پس از 250 سیکل پر و
خالی شدن، به تصویر کشیده شده است


3.png

مشاهده میکنید که پس از 250 بار شارژ، ظرفیت باتریها حدود 20 درصد کاهش یافته است. اما نکته ی مهم این است که با استفاده ی درست، شیب نزولی ظرفیت باتری را می توان کم کرد و عمر آن را افزایش داد. استفاده ی نادرست سرعت کم شدن ظرفیت باتری را بیشتر میکند و باید زودتر آن را تعویض کرد، البته اگر باتری وسیلهی شما به راحتی تعویض شود .
قبل از شروع بهتر است بررسی کنید که وسایل شما چه نوع باتری دارند .
مثلاً دریلهای شارژی بیشتر از باتریهای نیکل-کادمیومی استفاده میکنند در حالیکه در لپتاپها معمولاً لیتیوم-یون انتخاب اصلی
است .
اگر باتری مورد نظر شما از نوع لیتیوم-یونی است، راهکارها و نکات زیر را به دقت مطالعه کنید
اجازه ندهید شارژ باتری صفر شود
به جای اینکه صبر کنید باتری شما کاملاً دشارژ شود، کمی عجله کنید و زودتر آن را شارژ نمایید، اما علت چیست؟
جدول زیر تعداد سیکلهای دشارژ را برای حالتهای مختلف دشارژ نشان میدهد
مثلاً اگر باتری را 100 درصد خالی کنید، بین 300 تا500 بار میتوان از آن استفاده کرد . اگر تنها 10 درصد آن خالی شود هم میتوان به 3750 تا 4700 بار سیکل شارژ و دشارژ امیدوار بود .


4.png
اگر عجله کنید ممکن است به این نتیجه برسید که 10 درصد خالی کردن باتری بهترین کار است، اما این نتیجه گیری درست نیست چرا که تنها از 10 درصد باتری استفاده کرده اید .
در حقیقت بهترین حالت در جدول فوق، حالتی است که حاصلضرب تعداد دفعات شارژ در درصدی از ظرفیت که استفاده شده، حداکثر باشد. مثلاً با دشارژ 25 درصدی در تمام عمر باتری از ظرفیتی معادل 2000 ضربدر 25 درصد ظرفیت یا به عبارتی 500 برابر ظرفیت باتری استفاده میشود. در مورد دشارژ 50 درصدی حداقل از 440 برابر ظرفیت باتری استفاده میشود که رقم بسیار خوبی است. اگر باتری کاملاً پر و خالی شود، در تمام عمر مفید آن تنها میتوان از ظرفیت معادلی در حدود 300 برابر ظرفیت اصلی باتری استفاده کرد که رقمی بسیار پایین است .
لذا سعی کنید وسایل خود را قبل از اینکه شارژشان به کمتر از 40 یا 50 درصد برسد، شارژ کنید. در مورد لپتاپها هم اغلب، شارژ
زمانی شروع میشود که میزان شارژ باتری به کمتر از 80 تا 90 درصد برسد .
اما سوال دوم، تا چند درصد شارژ کنیم؟ 100 درصد یا کمتر؟
باتری لیتیوم-یونی را کامل شارژ نکنید
همانطور که در بخش قبلی بررسی شد، اگر تنها 10 درصد شارژ باتری تمام شده باشد و آن را شارژ کنیم، عمر آن بهینه نخواهد بود. بهترین کار در هنگام شارژ این است که نگذاریم شارژ باتری به بیش از 80 یا نهایتاً 90 درصد برسد و زودتر شارژر یا وسیله ی همراه را از برق جدا کنیم .
نتیجه گیری کلی این است که :
زمانی که شارژ باتری بین 40 تا 80 درصد در نوسان باشد، عمر آن حداکثر خواهد بود
هر ماه یک بار شارژ باتری را صفر کرده و سپس کاملاً شارژ نمایید
خالی کردن شارژ به طور کامل از نظر کارکرد و عمر مفید درست نیست، اما بهتر است هر ماه یک بار این کار را انجام دهید . بیشتر
باتریهای پیشرفته ی امروزی یک ویژگی مهم دارند و آن تخمین مدت زمانی و شارژ باقیمانده است. به این باتریها اصطلاحاً باتری
هوشمند گفته میشود. برای تخمین درست باید باتری کالیبره باشد و اگر همیشه آن را تا نیمه مصرف کنید و مجدداً شارژ نمایید، از
حالت کالبیره خارج میشود و در محاسبه دچار خطا میشود . لذا هر ماه یک بار این کار را انجام دهید تا باتری به حالت کالیبره نزدیک شود .
باتریها را خنک نگه دارید
تنها قطعاتی مثل پردازنده و بردهای الکترونیکی نیستند که در اثر گرما مستهلک میشوند . باتریها هم وضعیت مشابهی دارند
. به جدول زیر توجه کنید
5.png


اگر عجله کنید ممکن است به این نتیجه برسید که 10 درصد خالی کردن باتری بهترین کار است، اما این نتیجه گیری درست نیست چرا که تنها از 10 درصد باتری استفاده کرده اید .
در حقیقت بهترین حالت در جدول فوق، حالتی است که حاصلضرب تعداد دفعات شارژ در درصدی از ظرفیت که استفاده شده، حداکثر باشد. مثلاً با دشارژ 25 درصدی در تمام عمر باتری از ظرفیتی معادل 2000 ضربدر 25 درصد ظرفیت یا به عبارتی 500 برابر ظرفیت باتری استفاده میشود. در مورد دشارژ 50 درصدی حداقل از 440 برابر ظرفیت باتری استفاده میشود که رقم بسیار خوبی است. اگر باتری کاملاً پر و خالی شود، در تمام عمر مفید آن تنها میتوان از ظرفیت معادلی در حدود 300 برابر ظرفیت اصلی باتری استفاده کرد که رقمی بسیار پایین است .
لذا سعی کنید وسایل خود را قبل از اینکه شارژشان به کمتر از 40 یا 50 درصد برسد، شارژ کنید. در مورد لپتاپها هم اغلب، شارژ
زمانی شروع میشود که میزان شارژ باتری به کمتر از 80 تا 90 درصد برسد .
اما سوال دوم، تا چند درصد شارژ کنیم؟ 100 درصد یا کمتر؟
باتری لیتیوم-یونی را کامل شارژ نکنید
همانطور که در بخش قبلی بررسی شد، اگر تنها 10 درصد شارژ باتری تمام شده باشد و آن را شارژ کنیم، عمر آن بهینه نخواهد بود. بهترین کار در هنگام شارژ این است که نگذاریم شارژ باتری به بیش از 80 یا نهایتاً 90 درصد برسد و زودتر شارژر یا وسیله ی همراه را از برق جدا کنیم .
نتیجه گیری کلی این است که :
زمانی که شارژ باتری بین 40 تا 80 درصد در نوسان باشد، عمر آن حداکثر خواهد بود
هر ماه یک بار شارژ باتری را صفر کرده و سپس کاملاً شارژ نمایید
خالی کردن شارژ به طور کامل از نظر کارکرد و عمر مفید درست نیست، اما بهتر است هر ماه یک بار این کار را انجام دهید . بیشتر
باتریهای پیشرفته ی امروزی یک ویژگی مهم دارند و آن تخمین مدت زمانی و شارژ باقیمانده است. به این باتریها اصطلاحاً باتری
هوشمند گفته میشود. برای تخمین درست باید باتری کالیبره باشد و اگر همیشه آن را تا نیمه مصرف کنید و مجدداً شارژ نمایید، از
حالت کالبیره خارج میشود و در محاسبه دچار خطا میشود . لذا هر ماه یک بار این کار را انجام دهید تا باتری به حالت کالیبره نزدیک شود .
باتریها را خنک نگه دارید
تنها قطعاتی مثل پردازنده و بردهای الکترونیکی نیستند که در اثر گرما مستهلک میشوند . باتریها هم وضعیت مشابهی دارند
. به جدول زیر توجه کنید


6.png


اگر باتری در دمای صفر درجه ی سانتیگراد نگهداری شود، پس از یک سال میتوان 94 درصد ظرفیت آن را استفاده کرد، اما اگر در
دمای 60 درجه ای نگهداری شده باشد، تنها 60 درصد ظرفیت آن هم پس از سه ماه قابل استفاده خواهد بود . لذا در مورد لوازمی مثل لپتاپ بهتر است اگر آن را به برق متصل کرده اید، باتری را خارج کنید. اگر به برق متصل نیست هم لازم است باتری را خنک نگه دارید. همانطور که به خنک نگه داشتن پردازنده اهمیت میدهید، به باتری هم توجه کنید. در مورد گوشیها و تبلتها هم استفاده از کیفهای پلاستیکی و چرمی که به نوعی عایق حرارت هستند، دمای باتری و مجموعه ی سخت افزار را افزایش میدهد. لذا در محیط های داخلی سعی کنید گوشی در کیف و کیس محافظ قرار نگیرد .
ولتاژ شارژر و استفاده از شارژر استاندارد
این مورد هم بسیار مهم است. به طور معمول باتریهای لیتیوم-یونی از سلولهایی با ولتاژ 3.7 ولت ساخته میشوند. ممکن است دو
سلول سری شوند تا ولتاژ دو برابر یعنی 7,4 ولت حاصل شود. در مورد لپتاپ ها معمولاً باتریهای 6 یا 4 سلولی استفاده میشوند که در بازار به 6 سل یا 4 سل معروف هستند.
ولتاژ این نوع باتریها با کاهش شارژ افت پیدا میکند. اگر باتری پر باشد، ممکن است ولتاژ از 4 , 2 ولت هم بیشتر شود. البته باتریهای شارژی قلمی از جنس نیکل-کادمیوم یا نیکل-متال هیدرید هم وقتی کامل شارژ شده باشند، ولتاژ بالاتری در حد 1.5 ولت دارند، اما روی باتری عدد 2و 1 ولت نوشته میشود
. آنچه در مورد نحوه ی شارژ کردن بسیار مهم است، استفاده از ولتاژ پایین است. به جدول زیر توجه کنید :


7.png

لذا از شارژرهایی که استاندارد هستند و با ولتاژ بالا شارژ نمیکنند استفاده کنید. بهترین کار استفاده از شارژر اصلی گوشی، تبلت یا
لپتاپ است.
جنبه های منفی شارژ شدن سریعتر گوشی و تبلت
تکنولوژی Quick Charge 2.0 که کوآلکام برای سریعتر شارژ شدن باتریها معرفی کرده به جای استفاده از پورت USB با ولتاژ
معمولی 5 ولت، از 9 ولت استفاده میکند. در تراشه هایی مثل S800 سخت افزار لازم برای انتقال توان الکتریکی بیشتر پیشبینی شده است تا شارژ سریعتر انجام شود. اما بهای شارژ سریعتر، کاهش تعداد سیکلهای شارژ باتری است.
احتمالاً سازندگانی مثل اچ تی سی در طراحی گوشی های رده اولی مثل HTC One M8 ، همین مسأله را مورد توجه قرار داده اند و از شارژر Quick Charge 1.0 استفاده نموده اند. مخصوصاً که باتری این گوشی قابل تعویض نیست. در واقع اچ تی سی وان جدید از نظر سخت افزاری مشکلی با نسخهی دوم Quick Charge ندارد، اما شارژر داخل جعبه آن از نسخه ی اول Quick Charge پشتیبانی میکند که علت آن احتمالاً افزایش عمر باتری بوده است .
تکنولوژیهای دیگری هم در مورد شارژرها و مادربوردها معرفی شده که با افزایش ولتاژ یا جریان الکتریکی عمل شارژ را تسریع میکند.
ولتاژ بیشتر عمر باتری را کاهش میدهد و جریان بیش از 2 آمپر هم برای شارژ سریعتر مناسب نیست.

تا جایی که امکان دارد سعی کنید ابزار همراه خود را به آرامی شارژ کنید .
شارژ سریع دمای باتری را هم افزایش میدهد که خود یک عامل منفی دیگر است و عمر آن را کاهش میدهد

10 راهنمایی برای شارژ بهتر و بیشتر تبلت و گوشی
وسایلی که ما در اختیار داریم همه شارژ موقت هستند یعنی باید حتما شارژ شوند و به ما سرویس بدهند. اما نمی توان گفت به هر صورت می توان دستگاه را شارژ کرد و فرآیند شارژ کردن را دست کم گرفت
1- برای شارژ کردن تبلت هایتان سعی کنید از شارژری که مخصوص تبلت شما طراحی و ساخته شده است استفاده کنید. توجه داشته باشید که ممکن است یک شارژر بر روی دستگاه های مختلفی کار کند ولی این دلیل بر عملکرد صحیح آن نیست به عنوان مثال در یک آزمایش یک ipad با دو نوع شارژر که یکی مختص خود ipad مورد آزمایش بود و دیگری ipad دیگر مدت زمان شارژ به اندازه 5 ساعت و 4 دقیقه تفاوت زمانی داشت.یعنی با شارژر مربوط حدود 5 ساعت و 4 دقیقه تبلت زودتر شارژ شد.
2- گوشی های موبایل نیاز چندانی به شارژر اختصاصی ندارند. گوشی های موبایل به دلیل داشتن باتری های کوچکتر و تقریبا هم اندازه از شارژر های تقریبا یکسانی در عملکرد و قدرت بهره مند می شوند بنابر این تفاوت شارژر در موارد مورد آزمایش حدود 30 دقیقه بوده است که می توان از ان صرف نظر کرد.
3- استفاده از یک پورت شارژ USB به جای شارژر : اگر شارژر در اختیار ندارید می توانید از طریق پورت USB اقدام به این کار کنید. USB دو حالت دارد : استاندارد و شاررژ. در این صورت می توانید از پورت های USB نیز استفاده کنید . اما در مورد قدرت شارژ USB بهتر است بدانید که USB2 قدرت کمتری در شارژ نسبت به USB3 دارد .
4- استفاده از Micro-USB : اگر گوشی شما از قابلیت Micro-USB پشتیبانی می کند می توانید به جای USB از Micro-USBکه عکس آن در زیر امده است استفاده کنید.
5- برای اولین باری که از گوشی استفاده می کنید حتما باید باتری به طور کامل یکبار شارژ شود که زمان معقول پیشنهادی 8 ساعت


8.png


6- رها کردن گوشی برای شارژ با خیال راحت! : باتری های جدید قابلیت تنظیم برق را دارند و در هنگام فول شارژ شدن قادرند با تنظیماتی شارژ ورودی را کنترل کنند و شما با خیال راحت می توانید در اولین فرصتی که مشاهده کردید باتری شارژ است گوشی را از شارژ خارج کنید و امکان منفجر شدن نیست. اما در باتری های نوع Li-Ion امکان انفجار وجود دارد.
7- برای اینکه زمان مناسبی برای شارژ باتری انتخاب کنید بهتر است زمانی باشد که باتری رو به اتمام است. هنگامی که باتری نیمه شارژ است زمانی برای شارژ نیست . اما برای بهتر شدن و افزایش عمر باتری بهتر است در ماه یک بار بگذارید گوشی خاموش شود ) از کمبود شارژ ( و مجددا آن را شارژ کنید.


9.png


8- با باتری رفتار خوبی داشته باشید ! اگر با باتری رفتار مناسبی داشته باشید ) منظورمان محبت کردن نیست !( این باتری طول عمر بیشتری خواهد داشت و از خطرات جلوگیری میکند بنابر این سعی کنید ضربه ای به باتری یا شارژر وارد نکنید و در هنگام استفاده کاری نکنید که به سیم فشار آید یا کش آید.
9- باتری هایتان را تعویض کنید. خوب است برای استفاده بهتر و عملکرد بهتر گوشی هر دو سال یکبار باتری ها را عوض کنید.
10- اگر نمیتوانید با استفاده از usb گوشی را خوب شارژ کنید به وسیله نرم افزار موجود در سیستم می توانید مشکلات را با استفاده از آن حل کرد برای اینکار مسیر زیر را بروید:
Panel Control > Manager Device . بعد از منوی Connection by Devices را انتخاب کنید با انتخاب این گزینه اولین آیتمی که مشاهده می شود نام سیستم شماست. با فشردن کلید * لیستی از دستگاه های متصل به سیستم نمایانگر می شود که می توانید آن را مدیریت کنید.


 

پیوست‌ها

  • 64.8 کیلوبایت بازدیدها: 119
آخرین ویرایش:
بالا