- 2013-06-26
- 2,456
- 2,035
خازنها در ظرفیتهای چند پیکوفاراد تا ۱۰۰۰ میکروفاراد یا حتی فاراد برای ابرخازنها موجود هستند. این بدین معنی است که اختلاف بین کوچکترین مقادیر و بزرگترین مقادیر، تقریباً ۱۰ تریلیون بار (۱۰ پیکوفاراد تا ۱۰۰ فاراد) است که بسته به اینکه با چه مقادیری سر و کار داریم، میتواند بیشتر یا کمتر نیز باشد.
یکی مولتیمتر نمیتواند اندازهگیری کل محدوده را پوشش دهد و معمولاً مقادیر پایین را پوشش میدهد. مشکل اصلی اندازهگیری خازنهای بزرگ است. بهترین چیزی که یک مولتیمتر میتواند انجام دهد، این است که از ۱۰۰ میلیفاراد یا ۰٫۱ فاراد را اندازه بگیرد. مولتیمترها در هنگام بررسی خازنها خیلی دقیق نیستند یا شاید بهتر است بگوییم برخی خازنها خیلی دقیق نیستند.
مقدار ظرفیت ممکن است در اثر تغییر دما، فرکانس و ولتاژ تغییر کند و برخی خازنها نیز جریان نشتی دارند. البته این موارد موجب نمیشوند که مولتیمتر در نشان دادن مقدار نزدیک به مقدار مورد انتظار ناتوان باشد. مولتیمترها تنها ظرفیت را اندازه میگیرند، اما به ویژه برای خازنهای الکترولیت قدیمی، بررسی مقاومت سری معادل (ESR) امری ضروری است. در برخی موارد، به ویژه برای ولتاژهای بالاتر، ممکن است لازم باشد جریان نشتی را نیز بررسی کنیم که این کار به یک دستگاه دیگر نیاز دارد.
ابتدا بدون وجود خازن، مولتیمتر را تست میکنیم. مشاهده میکنیم که ۸۷ پیکوفاراد را نشان میدهد و صحیح نیست. در تقریباً همه مولتیمترها از دکمه REL/NULL برای ظرفیت پایین استفاده میشود.
همانطور که میبینیم، با فشردن این دکمه، مولتیمتر عدد ۰ را نشان میدهد.
ظرفیت اولین خازنی که تست میکنیم، ۲۷ پیکوفاراد است. اما همانطور که میبینیم، مقدار متفاوتی نمایش داده شده است.
اگر از یک السیآرمتر (LCRمتر) استفاده کنیم، خازن را در شکافی که دقیقاً بالای ترمینالهای ورودی است، قرار میدهیم. همانطور که میبینیم، عدد ۲۶٫۹۱ پیکوفاراد نشان داده شده است. نتیجه میگیریم که مولتیمتر ایراد داشته است، نه خازن.
با استفاده از LCRمتر همچینن میتوان خازن را در فرکانسهای مختلف بررسی کرد که در شکل زیر برای فرکانسهای ۱ کیلوهرتز و ۱۰۰ کیلوهرتز اندازهگیری انجام شده است.
میبینیم که این خازن با تغییر فرکانس تغییر نکرده است.
هنگام اندازهگیری مقادیر کوچک، اگر سیم پرابها به یکدیگر نزدیک باشند، تا ۵۰ پیکوفاراد بر نتایج تأثیر خواهند گذاشت. برای جلوگیری از این موارد، از خازنهایی با پایه کوتاه استفاده کنید یا پایه آنها را بپیچید یا مطمئن شوید که پس از استفاده از REL تغییری نمیکنند.
برای مثال، اندازه یک خازن ۲٫۲ نانوفارادی به خوبی نشان داده میشود.
به طور مشابه، برای یک خازن فیلم ۱۰ میکروفارادی، نتیجه زیر را داریم.
اما خازن ۳۹۰۰ میکروفارادی برای مولتیمتر بسیار بزرگ است و مدتی طول میکشد نتیجه را نشان دهد.
یکی مولتیمتر نمیتواند اندازهگیری کل محدوده را پوشش دهد و معمولاً مقادیر پایین را پوشش میدهد. مشکل اصلی اندازهگیری خازنهای بزرگ است. بهترین چیزی که یک مولتیمتر میتواند انجام دهد، این است که از ۱۰۰ میلیفاراد یا ۰٫۱ فاراد را اندازه بگیرد. مولتیمترها در هنگام بررسی خازنها خیلی دقیق نیستند یا شاید بهتر است بگوییم برخی خازنها خیلی دقیق نیستند.
مقدار ظرفیت ممکن است در اثر تغییر دما، فرکانس و ولتاژ تغییر کند و برخی خازنها نیز جریان نشتی دارند. البته این موارد موجب نمیشوند که مولتیمتر در نشان دادن مقدار نزدیک به مقدار مورد انتظار ناتوان باشد. مولتیمترها تنها ظرفیت را اندازه میگیرند، اما به ویژه برای خازنهای الکترولیت قدیمی، بررسی مقاومت سری معادل (ESR) امری ضروری است. در برخی موارد، به ویژه برای ولتاژهای بالاتر، ممکن است لازم باشد جریان نشتی را نیز بررسی کنیم که این کار به یک دستگاه دیگر نیاز دارد.
ابتدا بدون وجود خازن، مولتیمتر را تست میکنیم. مشاهده میکنیم که ۸۷ پیکوفاراد را نشان میدهد و صحیح نیست. در تقریباً همه مولتیمترها از دکمه REL/NULL برای ظرفیت پایین استفاده میشود.
همانطور که میبینیم، با فشردن این دکمه، مولتیمتر عدد ۰ را نشان میدهد.
ظرفیت اولین خازنی که تست میکنیم، ۲۷ پیکوفاراد است. اما همانطور که میبینیم، مقدار متفاوتی نمایش داده شده است.
اگر از یک السیآرمتر (LCRمتر) استفاده کنیم، خازن را در شکافی که دقیقاً بالای ترمینالهای ورودی است، قرار میدهیم. همانطور که میبینیم، عدد ۲۶٫۹۱ پیکوفاراد نشان داده شده است. نتیجه میگیریم که مولتیمتر ایراد داشته است، نه خازن.
با استفاده از LCRمتر همچینن میتوان خازن را در فرکانسهای مختلف بررسی کرد که در شکل زیر برای فرکانسهای ۱ کیلوهرتز و ۱۰۰ کیلوهرتز اندازهگیری انجام شده است.
میبینیم که این خازن با تغییر فرکانس تغییر نکرده است.
هنگام اندازهگیری مقادیر کوچک، اگر سیم پرابها به یکدیگر نزدیک باشند، تا ۵۰ پیکوفاراد بر نتایج تأثیر خواهند گذاشت. برای جلوگیری از این موارد، از خازنهایی با پایه کوتاه استفاده کنید یا پایه آنها را بپیچید یا مطمئن شوید که پس از استفاده از REL تغییری نمیکنند.
برای مثال، اندازه یک خازن ۲٫۲ نانوفارادی به خوبی نشان داده میشود.
به طور مشابه، برای یک خازن فیلم ۱۰ میکروفارادی، نتیجه زیر را داریم.
اما خازن ۳۹۰۰ میکروفارادی برای مولتیمتر بسیار بزرگ است و مدتی طول میکشد نتیجه را نشان دهد.