تست ترانزیستور با مولتی متر

[ghasemi59]

بسیاری از مولتی‌مترهای ارزان یک تستر ترانزیستور دارند که با “hFE” روی سلکتور آن مشخص می‌شود. این حروف نمایانگر بهره ترانزیستور هستند. به چند دلیل این تستر تقریباً بی‌فایده است:

• ترانزیستورها در بسته‌های مختلفی وجود دارند و تستر تنها یک نوع آن‌ها با پایه‌های نازک را پشتیبانی می‌کند. انواع SMD یا ترانزیستورهای قدرت (مانند TO220) را نمی‌توان با این تستر تست کرد.
• امروزه بسیاری از ترانزیستورها ماسفت (MOSFET) هستند، اما تستر تنها از انواع BJT پشتیبانی می‌کند.
• تستر فقط ترانزیستورهایی با پایه‌های صاف را تست می‌کند و در تست ترانزیستورهایی که در مدار لحیم شده‌اند ناکارآمد است.
• این تستر بسیار ساده است و به راحتی می‌تواند نتیجه اشتباهی را نشان دهد.

علاوه بر موارد بالا، تستر ایمنی مولتی‌متر را به خطر می‌اندازد. فاصله ایمنی از قسمت فلزی داخل مولتی‌متر تا جایی که می‌توانید انگشت خود را روی سوکت تستر ترانزیستور بگذارید، نسبتاً کم است و اگر ترانزیستور را در سوکت قرار دهید، آن فاصله هم از بین می‌رود (وقتی ولتاژ بالا را اندازه می‌گیریم، ممکن است ولتاژ‌ درون مولتی‌متر زیاد شود).

در اینجا سه ترانزیستور در اندازه‌های مختلف داریم: ‌سیگنال کوچک اسم‌ام‌دی (SOT23)، سیگنال کوچک پایه‌دار (TO92) و قدرت (TO220) و دو نوع ترانزیستور BJT و MOSFET.

یک ترانزیستور از نوع مناسب را در سوکت قرار داده و سلکتور را روی hFE تظیم می‌کنیم. سپس می‌توانیم بهره را ببینیم (در یک جریان نامشخص). بدیهی است که این ترانزیستور کار می‌کند.

یک مقاومت را در تستر ترانزیستور قرار می‌دهیم. در مورد یک مقاومت چه می‌توانیم بگوییم؟ بهره این مقاومت ۳۰۰ است؟ این یعنی مقاومت برای تقویت جریان بهتر از ترانزیستور است؟

البته که چنین نیست. مشکل این است که تستر فقط جریان را اندازه می‌گیرد، جریان بیس با یک مقاومت تعریف شده است. هر جریانی که از کلکتور به امیتر بگذرد، نشان می‌دهد که ترانزیستور کار می‌کند و بهره مشخصی دارد، حتی اگر یک مقاومت یا یک ترانزیستور معیوب باشد.