به نام خدا
دوستان من در مورد بتای ترانزیستور اطلاعات نیاز دارم که چی هست و چیکار میکنه و.... تو اینترنت یه چیزای پیدا کردم خیلی گنگ و سربسته بود
یا من گیج بودم نفهمیدم:11683::narahat:
فکر کنم فقط این گره به دست مهندس غزال باز بشه
که به صورت روان و ساده به من توضیح بدهند ممنونم
سلام
استدعا دارم
استاد رسولی عزیز شکسته نفسی میفرمایند و مطلب علمی بتا همان است و مطلب دیگری در خصوص بتا نیست اما اگر بزبان ساده میخواهید بضاعت ناچیز من بشرح زیر است.
من چندین سال هرچه فرمولها و نمودارها و مشخصات ترانزیستور را بیشتر مطالعه و سوال میکردم بیشتر گنگ و گیج میشدم و با خود میگفتم مگه ممکنه یک سیستمی چیزی را بگیره و چند برابر تحویل بده و میگفتم پس اصل بقای انرژی چی میشه و اگه چند برابر بشه درواقع با چند سیستم متوالی و پشت سر هم میتونیم یه ذره انرژی بدهیم و دریایی از انرژی تحویل بگیریم
و لذا هیچ پاسخی هم قا نعم نمیکرد چون همه با فرمولهای ریاضی محض پاسخ میدادند که قابل لمس نبود.
درواقع اگر قراره فرمولی را با پوست و استخون لمس کنیم باید با پدیده های طبیعی شبیه سازی کنیم و لذا باوجودیکه از نظر تحصیلی همیشه شاگرد اول بودم ولی تازمانیکه
ولتاژ را مشابه ارتفاع منبع آب
و مقاومت را مانند تنگی لوله آب
و جریان را مانند تعداد قطرات یا موکولهای آب داخل لوله فرض نکرده بودم بهیچ طریقی نمیفهمیدم ولتاژ و جریان و مقاومت چیه و چه فرقی با یکدیگر دارند . درحالیکه نمراتم غالبا 20 بود
و بالاخره در مورد پارامترهای ترانزیستور از جمله بتا و نحوه کار آن بشرح زیر شبیه سازی و تجسم کردم و راحت شدم
و ازآنجاکه همیشه تمام قطعات الکترونیکی مانند خازن و سلف و غیره را با این شیوه تجسم و لمس میکردم لذا غالبا قبل از محاسبات پیچیده فقط با مشاهده ساده مدارها ، پاسخ تقریبی را حدس میزدم بطوریکه در دوران تحصیلم موجب حیرت اساتیدم میشد
لذا برای تجسم بتا فرض کن توانایی شما بقدری است که میتونی وزنه 10 کیلویی را جابجا کنی ولی میخوای سنگهای بزرگتر تا 200 کیلو را جابجا کنی که بدون سیستم کمکی نمیتونی
و لذا یک کانال آب بسمت مقصد ( مثلا از تهران تا کرج ) میسازیم
و حالا دریچه ای ( بجای بیس ) نصب میکنیم که بتونیم جریان آب را کنترل کنیم (
و دریچه را به الاکلنگی شبیه ترازو متصل میکنی که اگه وزنه یک کیلویی توی کپه ترازو بگذاری دریچه 1 سانتیمتر بالا میره و با وزنه 10 کیلویی 10 سانتیمتر بالا بره )
به این ترتیب دریچه مانند بیس است و یکطرف دریچه که آب پشت دریچه آماده است کلکتوره و طرف دیگر امیتره
حالا اگه این کانال یا سیستم دارای بتای 100 باشه دراینصورت اگه به اندازه یک کیلو دریچه را بالا بکشی ، آب پشت دریچه بقدری جریان پیدا میکنه که میتونه سنگهای 100 کیلویی را تا کرج ببره
اگه دریچه را با وزنه 2 کیلو بالا بکشی (یعنی 2 کیلو در الاکلنگ دریچه بگذاری که دریچه بالاتر بره) دراینصورت جریان آب بیشتر میشه و میتونه سنگهای 200 کیلویی را تا کرج ببره
و بهمین ترتیب همیشه 100 برابر وزنه ای که توی الاکلنگ دریچه میگذاری میتونه سنگها را جابجا کنه
اما باوجودیکه بتا 100 است با وزنه 1 میلی گرمی نمیتونه سنگ 1 میلی گرمی را هم جابجا کنه و هیچ کاری نمیکنه چون با این وزنه کوچیک اساسا دریچه تکون نمیخوره و 5 / کیلو میخواد که این دریچه در آستانه بالا آمدن قرار بگیره و کمتر از این وزنه بی اثره
و این در وافع همون 5/ ولت آستانه فعالیت ترانزیستور یا دیوده
همچنین اگه وزنه 1 تنی هم به دریچه بدی ، کار مفیدی نمیکنه چون دریچه و الاکلنگ و کانال داغون میشه و خرابکاری میکنه و درواقع ترانزیستور میسوزه و میگه دیوونه بازی درنیار و مثل آدم ازم کار بکش که جر نخورم .
بنابرین این کانال آب حد پایین و حد بالا داره که محدوده مجاز آنرا مشخص میکنه که در دیتاشیت ارائه میشه.
حالا اگه کانال دیگری بسازیم که با یک کیلو بتونه سنگ 1000 کیلویی را جابجا کنه میگیم بتای این سیستم 1000 است
ضمنا بزرگی کانال گویای بزرگی بتا نیست و اتفاقا بتای کانالهای بزرگتر کمتره چون کانالهای بزرگ غالبا به دریچه سنگین تری نیاز دارند که دستیابی به بتای بزرگ را دشوار میکنه و بهمین دلیل غالبا بتای ترانزیستورهای بزرگ کمتره
مثلا اگه بخوای سنگ 100 تنی را جابجا کنی باید دریچه هم خیلی قوی باشه که در برابر قدرت جریان زیاد آب دوام بیاره و لذا دریچه خیلی سنگین میشه و لذا با بتای 20 میتونی چنین کانالی بسازی بطوریکه مثلا با وزنه 5 تنی میتونه سنگهای 100 تنی را جابجا کنه
تا اینجا تونستیم وزنه های ثابت یا ولتاژهای dc را تقویت کنیم اما این سیستم چگونه سیگنالهای ضعیف یا ولتاژ AC را تقویت میکنه یعنی میخواهیم موج یا تلاطم ضعیف آب را تقویت کنیم و به موج و تلاطم قوی تبدیل بشه که همون شکل و شمایل را داشته باشه
دراینصورت باید وزنه را شبیه چوب پنبه نسبتا بزرگ در آبی که موج ضعیف داره بگذاریم و با طنابی به این دریچه متصل کنیم ( که معگوس یا مستقیم عمل کنه )
بطوریکه امواج ضعیف موجب بالا و پایین رفتن چوب پنبه بشه
و چوب پنبه هم متناسب با امواج با طنابی موجب بالا و پایین رفتن دریچه یا بیس بشه
به این ترتیب شکل موجی دقیقا مانند شکل موج ضعیف یا برعکس اون بدست میاد که خیلی قویتره
و لذا اگه ارتفاع چوب پنبه بموجب تلاطم ضعیف 1 سانتیمتر بالا بره تلاطمی با ارتفاع 100 سانتیمتر بدست میاریم و اگه چوب پنبه 2 سانتیمتر باالا بره تلاطم 200 سانتیمتری بدست میاد و بهمین ترتیب امواج ضعیف را 100 برابر بزرگ کرده ایم .
البته اگه از تغییرات ارتفاع آب کلکتور استفاده کنیم میتونیم از امواج وارونه که برعکس بیس است استفاده کنیم و اگه از امیتر استفاده کنیم دقیقا منطبق با ولتاژ اعمالی به بیس است ( یعنی وارونه یا برعکس نمیشه)
بنابمراتب آرایش ها و مدارهای مختلف هیچ ارتباطی به بتا یا چند برابرکنندگی نداره زیرا اینکه چطور میخوای از این کانال استفاده کنی و مقصد کجاست و کانال آب چند شعبه میشه و برخی از سنگها به ساری و برخی به کرج میره و در واقع از این کانال در چه مداری استفاده می کنیم ، هیچ ارتباطی به بتای ترانزیستور نداره و فقط باید ببینیم مدار مورد نظرمان به چه بتایی نیاز داره و با این بتا میزان ورودی و خروچی چقدره .
سپاس
