اعتياد 6 درصد كاربران، به تلفن همراه
پژوهشهاي بينالمللي حاكي است كه 6درصد از كاربران تلفن همراه، معتاد به اين وسيله هستند؛ بهطوري كه اگر تلفن خود را در مكاني جا بگذارند، دچار استرس ميشوند و گويي چيز مهمي را در زندگي خود از دست دادهاند.در عينحال ميزان افسردگي و اضطراب در ميان اين كاربران نسبت به كساني كه به اينترنت يا موبايل اعتياد ندارند، بهطور معناداري بيشتر است. در پژوهشهاي صورت گرفته در اين زمينه آيتمهاي مشخصكننده اعتياد به تلفن همراه دربرگيرنده سؤالاتي چون: آيا باتري شارژ شده تلفن همراه شما در كمتر از يك روز تمام ميشود؟ اگر اين وسيله از شما دور باشد، دچار استرس ميشويد؟ آيا چنانچه زماني دستتان به جيبتان برخورد كند اما موبايلتان را نيابيد دچار استرس ميشويد؟ و... ذكر شده است.
افرادي كه با استفاده از تلفن همراه درآمد كسب كرده و كار ميكنند، در زمره معتادان اين وسيله ارتباطي جاي نميگيرند.
مديركل پيشگيري از آسيبهاي اجتماعي سازمان بهزيستي ضمن بيان اينكه تاكنون پژوهشي كلان بهمنظور بررسي شيوع و ميزان استفاده از تلفن همراه در كشور صورت نگرفته است، به راهاندازي مراكز درمان اعتياد نسبت به تلفن همراه در برخي از كشورها اشاره و اذعان كرد: در اين حوزه فعاليت چنداني در ايران صورت نگرفته و توسعه اقتصادي كشور همراه با توسعه فرهنگي نبوده است.
مسعودي فريد همچنين ضمن اشاره به سوءاستفاده از كودكان و نوجوانان از طريق تلفن همراه و اينكه پژوهشي در اين زمينه در كشورمان صورت نگرفته است، تصريح كرد: با توجه به اينكه تمامي پيامكهاي ارسالي براي كودكان مناسب نيست، در آمريكا نرمافزاري روي تلفنها نصب ميشود كه با استفاده از آن محدوديتهايي براي دريافت پيامكها يا برقراري تماس با خط تلفن مورد نظر ايجاد ميشود.
وي افزود: بر اين اساس خانوادهها با محدود كردن تعداد افرادي كه ميتوانند به فرزندشان پيامك ارسال كرده يا ارتباط تلفني برقرار كنند، قادرند پيامكها و تماسهاي خارج از برنامه تعريف شده براي تلفن همراه كودكانشان را دريافت و درصورت صلاحديد آنها را براي كودكان خود ارسال كنند. مطالعه صورت گرفته در اسپانيا نشان ميدهد، 40 درصد از جوانان 18 تا 25 ساله اين كشور بيش از 4ساعت در روز از تلفن همراه استفاده ميكنند. همچنين مطالعات انگليس نيز حاكي است كه 30 درصد كودكان 11 تا 17ساله درصورت دوري از تلفن همراه خود دچار استرس ميشوند كه اين موارد از علائم اعتياد به تلفن همراه است.
بهطور متوسط خانوادههاي ايراني روزانه حدود 30 دقيقه با يكديگر ارتباط مؤثر دارند، هرچند برخي معتقدند اين ارتباط به 15 دقيقه در روز كاهش يافته است؛ اين در حالي است كه ورود فضاهاي مجازي و سايبري ميتواند تأثيرات بسزايي بر اين ارتباطات داشته باشد. وي در مورد مفاهيم پيامكهاي ارسالي نيز عنوان كرد: براساس تحليل جامعهشناسي، مفاهيم پيامكها به چند بخش طنز و فكاهي، عاشقانه، اجتماعي، سياسي، تبليغاتي، تجاري، مذهبي، اخلاقي يا اطلاعرساني تقسيمبندي ميشوند.
به گفته مسعودي فريد پژوهشهاي صورتگرفته در ميان دانشآموزان ايراني نشاندهنده اين است كه بيشترين پيامكهاي ارسالي آنها حاوي مطالب طنز و فكاهي ميشود. وي همچنين اعلام كرد: مطالعات صورت گرفته در ميان گروه سني 15 تا 29 سال كشور گوياي اين امر است كه ميزان استفاده از «بلوتوث» در ميان پسران بيشتر از دختران است.
وي با اعلام تشكيل گروه پژوهشي و آموزشي پيشگيري از آسيبهاي فضاهاي سايبري يا مجازي در بهزيستي تصريح كرد: براساس اظهارات شركت مخابرات، در سال گذشته سود حاصل از تلفن ثابت و همراه حدود يكهزار و 680 ميلياردتومان بوده است كه اگر تنها 5درصد اين سود (84ميليارد تومان) در حوزه توسعه فرهنگي و بهمنظور جلوگيري از آسيبهاي نوپديد سرمايهگذاري شود، ميتوان اقدامات مناسبي در اين زمينه انجام داد.
مديركل پيشگيري از آسيبهاي اجتماعي سازمان بهزيستي كشور افزود: با اينكه پيامك براي نخستين بار در انگليس ابداع و در سال 1384 وارد ايران شد، اما هماكنون تعداد پيامكهاي ارسالي ايران از كشور انگليس بسيار بيشتر و روزانه به حدود 60 ميليون پيامك بالغ ميشود.
مسعوديفريد در پايان از مسئولان خواست تا به مسئله پژوهش در حوزه آسيبهاي اجتماعي نوپديد بهطور جديتري توجه كنند.